Czehryński Pułk Kozaków Regestrowych

Pancerny

Witam wszystkich!!!
Czy ktoś może czytał -"Religia i Kozaczyzna Zaporoska w Rzeczypospolitej w XVII wieku" - Mariusz Drozdowski,Wydawnictwo: DiG

Marcinek

Ja nie. A ty? Jest tam cos ciekawego?

Tomasz Rejf

tak ogólnie polecam książki wydawnictwa DiG

Pancerny

Rabiega

Generalnie książki tego wydawnictwa prezentują dobry poziom merytoryczny i edytorski. Na tych, z którymi miałem okazję się zapoznać, nie zawiodłem się.
Tej, o którą pytasz, nie czytałem.

Rabbi

Pancerny

Tak prawdę mówiąc, nie znam zbyt wiele publikacji omawiających stosunek kozaków do prawosławia, wszak byli zbrojnym ramieniem błahoczestiwej wiary.

Błażej

Z tą obroną cerkwii bym tak nie przesadzał. Kozaczyzna owszem ogłosiła się protektorem cerkwii prawosławnej, ale oceńmy motywy. Co mogła stracić? Właściwie nic, stosunki z unitami i tak miała fatalne, poza tym unitów na rusi poza hierarhią duchowną można było ze świecą szukać, z Zygmuntem III też się średnio dogadywali. Co mogła zyskać?: Sojusznika w kwestiach politycznych, znaczenie na arenie międzynarodowej, wsparcie ze strony prawosławnego kleru w zakresie agitacji i propagandy.

A życie jak to życie. Bohdan Chmielnicki, który po 1648 roku wyrósł na głównego obrońcę prawosławia przed papistami, istną prawosławna "jutrzenkę swobody" będąc wdowcem żył bez ślubu z niejaką Heleną (nazwisko panieńskie nieznane), która została potem porwana przez Daniela Czaplińskiego i przez tegóż poślubiona, a potem (w trakcie kiedy ex-kochanek władał terenem od Dniepru po Bracław, a mąż podtrzymywał poły żupana by nie przeszkadzały mu w spiesznym oddalaniu się na bezpieczną odległość) opuściła męża i wróciła do Bohdana, który dopiero wówczas ją poślubił. To tylko przykład, ale chyba w miarę trafnie ukazujący stosunek kozaków do wiary.

Pancerny

Też jestem zdania, że wiarę do powstania Chmielnickiego traktowali instrumentalnie, i ujmowali się za prawosławiem wtedy kiedy im pasowało. Chociaż fakt "strajku" Kozaków w 1620 roku i nie przybycie pod Cecorę jak i późniejsze targi z Zygmuntem III proszącego kozaków o pomoc w wojnie z Turczynem rok później, są dobitnym tego przykładem.

Błażej

Z tym buntem to bym tak nie przesadzał. Przede wszystkim zaporożcy rejestrowi zobowiązani byli w zamian za żołd (który z zresztą był śmiesznie niski i jeśli wogóle wypłacany to z kilkuletnim opóźnieniem) zobowiązani byli do obrony granic województwa Kijowskiego, a nie do wypraw poza granice państwa. A dlaczego nie mieli ochoty iść na taką wyprawę? Bo po pierwsze Hetman Żółkiewski był już wtedy pozbawionym energii i większego posłuchu w wojsku starym prykiem, który nie potrafił narzucić dyscypliny, ani nawet przygotować w odpowiedni sposób wyprawy (np. braki w artylerii oblęzniczej, amunicji, itd.), po drugie ze względu na bardzo liczny udział wojsk i pocztów prywatnych w wyprawie zaporożcy mogli mieć uzasadnione przypuszczenia, że w kolejce po łupy zostaną ustawieni gdzieś pomiędzy luźną czeladzią a piechotą (znaczy ich łupem padnie to co zostanie uznane przez wszystkich pozostałych za niewarte zachodu). Wobec tego skoro nie mają musu ani interesu to po co się pchać? Idziemy dalej. A kozacy nierejestrowi nie mieli wogóle żadnych powinności wobec Państwa (z paroma drobnymi wyjątkami, ale służba za granica do nich nie należy) a interesu w takiej wyprawie też nie mieli.
Co do targów to w wersji uproszczonej mogły one wyglądać następująco:
Sahajdaczny: WKM zgodnie z prawem tylko 6 tysięcy z nas jest zobowiązanych do służby, ale jeśli znajdą się dodatkowe pieniądze i da się załatwić kilka drobych kwestii natury prawnej to wystawimy dodatkowe 30 tysięcy chłopa.
Inna kwestia, że ze swoich zobowiązań Rzeczpospolita się później nie wywiązała...

Pancerny